Πέμπτη, Μαρτίου 08, 2007

Νομάδες

Το Σαββατοκύριακο είχα πάει στη Βασιλίτσα (νομός Γρεβενών). Στη γύρω περιοχή παρατήρησα διάφορες στάνες οι οποίες ήταν άδειες αλλά όχι εγκαταλελειμμένες. Yποθέτω πως oι στάνες χρησιμοποιούνται από βοσκούς-νομάδες οι οποίοι τον χειμώνα πηγαίνουν με τα κοπάδια τους σε πεδινές περιοχές όπου έχει λιγότερο κρύο και το καλοκαίρι επιστρέφουν στα βουνά.



Αυτή την περίοδο διαβάζω το βιβλίο: Greece, the Modern Sequel from 1821 to the Present των κ.κ Κολιοπούλου και Βερεμή. Η σύμπτωση είναι πως κατά την διάρκεια της διαμονής μου στη Βασιλίτσα διάβασα το κεφάλαιο "a land of peasants" το οποίο περιγράφει πως εξαφανίστηκαν οι βοσκοί-νομάδες που ήταν πολύ διαδεδομένοι την εποχή της Ελληνικής ανεξαρτησίας.

Σύμφωνα με το βιβλίο οι βοσκοί-νομάδες εξαφανίστηκαν μέσα σε σχεδόν ένα αιώνα, από την περίοδο της ανεξαρτησίας έως την Μικρασιατική καταστροφή. Η εξαφάνιση οφείλεται στην τότε κυβερνητική πολιτική και το αποτέλεσμα της ήταν μία από τις πιο σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις της εποχής. Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την πολιτική ήταν πως το κράτος ήθελε να μετατρέψει τους νομάδες σε αγρότες – ιδιοκτήτες της γης τους, να εμπλουτίσει το έμψυχο υλικό του στρατού με τους γιους τους, να μαζέψει χρήματα μέσω της φορολογίας και να μειώσει την δύναμη των ομάδων κλεφτών που εκείνη την εποχή ήταν πολύ συνηθισμένες στα βουνά.



Ίσως ο λόγος που υπάρχουν ακόμα βοσκοί-νομάδες στη περιοχή είναι πως αυτή έγινε μέρος της Ελληνικής επικράτειας όταν είχε ολοκληρωθεί η συγκεκριμένη πολιτική. Μετά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το κράτος προσπάθησε να ενισχύσει τους βοσκούς-νομάδες ώστε να τους σώσει αλλά ήταν ήδη αργά.

Ο «ακαδημαϊκός» της παρέας, μας είπε πως στην περιοχή υπάρχουν κινητά εκλογικά κέντρα ώστε οι νομάδες να μπορούν να ψηφίζουν χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να αφήνουν τα κοπάδια τους.

Η σύμπτωση μου άρεσε πάρα πολύ, ένα βιβλίο μου μαθαίνει μία πτυχή της χώρας μας που έχει εξαφανιστεί και ξαφνικά την βλέπω μπροστά μου ζωντανή. Σίγουρα συνέβαλλε και το γεγονός ότι για κάποιον σαν εμένα που είναι παιδί της πόλης και ζει στις αρχές του 21ου αιώνα το θέαμα ήταν διαφορετικό άρα υπερβολικά ενδιαφέρον. Τουρίστας στην ίδια μου την χώρα :)

Οι φωτογραφίες είναι από το χωριό Σμίξη.

Υ.Γ. Τα τελεύταια μου post ήταν πολύ «βαρειά» οπότε η σύμπτωση ήταν μία πολύ καλή ευκαιρία να κάνω το κλίμα του blog μου πιο ανοιξιάτικο.

19 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πρώτο, καλά που είσαι κ εσύ κ μαθαίνω τίποτα ιστορικό.
Δεύτερο, έτσι πειστικά που τα γράφεις μου ήρθε να πάρω τα βουνά.
Πάντως κανά δυο παιδιά στην ηλικία μας που ξέρω στα δικά μας τα χωριά κ κάνουνε αυτή τη δουλειά, το κάνουνε από καθαρό μεράκι κ τρέλα.

ioannisk είπε...

Ζωή
Τα βουνά είναι πολύ ωραία, ακόμα και τα "μίνι" βουνά της Αττικής.

Έλληνες βοσκοί; Νόμιζα πως αυτό το επάγγγελμα το είχαμε κάνει "outsource" στους μετανάστες μιας και δεν είναι και το ποιο εύκολο.

Disposition21 είπε...

Ωραίες φωτος ioannis. Το βιβλίο δεν το γνωρίζω, υπάρχει και στα ελληνικά; Αυτό με τα κινητά εκλογικά κέντρα απίστευτο, δεν το είχα ξανακούσει!

ioannisk είπε...

Disposition21
Δεν ξέρω αν το βιβλίο υπάρχει στα Ελληνικά. Tο παράξενο είναι πως στην ΕΛλάδα την Αγγλική έκδοση μπορεί να την πουλάει μόνο ο Ελευθερουδάκης

doctor είπε...

Η Ελλάδα έχασε και χάνει μια μεγάλη ευκαιρία να γίνει η Δανία της Μεσογείου όσον αφορά τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Οι έλληνες γενικά είναι τεμπέληδες και δεν θέλουν να κάνουν το επάγγελμα του βοσκού με λαμπρή εξαίρεση την Κρήτη η οποία έχει καταπληκτικά γαλακτοκομικά προϊόντα και έχει ανθρώπους ακούραστους και λεβέντες.

Γραβιέρα Σφακίων που ωριμάζει σε σπηλιά, δεν μπορώ να το περιγράψω με λόγια, πως να περιγράψω αυτή τη γεύση...

doctor

ManBlogg είπε...

Είπα να περάσω να πω ένα "Γειά". Ανταποκρίθηκα στην προ 2 βδομάδες πρόσκληση σου Γιάννη. Πήρε λίγο παραπάνω η υπερ-ατλαντική μετακόμιση. Ελπίζω να παρακολουθώ πιο τακτικά τα της μπλογκοσφαιρας σύντομα και να συνδράμω με τα δικά μου.
---
Όσον αφορά τα αγροτικά .. εγώ δεν μπορώ ακόμα να εξηγήσω την τιμή του βοδινού στην Ελβετία (σχεδόν 3 φορές πιο ακριβό από ΝΥ στο supermarket) με το κλασσικό image που είχα στο μυαλό μου, την αγελάδα της milka στα βοσκοτόπια των άλπεων. Εκτός και αν είναι η 2η χώρα στον κόσμο που τις θεωρούν ιερές και τις χρησιμοποιούν για γαλακτοκομικά και μετά τις θάβουν με κηδεία στην Εκκλησία, κάτι προς καρτέλ/επιδοτήσεις μου μυρίζει να είναι ο λόγος...

ioannisk είπε...

doctor
Κακά τα ψέματα η δουλειά του βοσκού δεν είναι καθόλου εύκολη. Όλη μέρα είτε στο λιοπύρι είτε στο κρύο. Να μην αναφέρω και τη βρώμα.

Όσον αφορά την σύγκριση με την Δανία έχεις δίκαιο. Σε λίγο καιρό το "λευκό τυρί" Δανίας θα είναι ποιο διαδεμένο από την φέτα, όπως έγινε με το Blue Cheese και το camambert

ioannisk είπε...

ManBlogg
Ωραία θα μπω να διαβάσω τα "μυστικά" της ζωής σου :) Ελπίζω η μετακόμιση να ολοκληρώθηκε ομαλά.

Η Ελβετία έχεις τεράστιες επιδοτήσεις στα αγροτικά προϊόντα, ποιο υψηλές και από της Ε.Ε. όπως λες και εσύ. Για αυτό τον λόγο τα προϊόντα της είναι ακριβά (και είναι ένας από τους λόγους που δεν ήθελαν να γίνουν μέλη της Ε.Ε. τον παλιό καλό καιρό).

ioannisk είπε...

Disposition21
Η σημερινή Καθημερινή έχει κριτική για την ΕΛληνική έκδοση του βιβλίου: Ελλάδα: Ο θρίαμβος του έθνους- κράτους

Κοινότητα Εκάλης είπε...

Δυσκολο πραμα η γεωργια, ειχα μια φαρμα αλλα τη πουλησα, το πορτοκαλι δεν τραβαγε. λυση ειναι η καλλιεργια κανναβης για ρουχα (παιρνει τρελες επιδοτησεις) αλλα αν πεσεις σε κανα μαλακα εισαγγελεα η αστυνομο αστα..

ερινύες είπε...

exw tin ais8isi oti kai i ektrofi strou8okamulwn exei kali epidotisi..an pote bre8eite konta sti doirani* sta synora me PGDM 8a katalabete ti ennow..

*ena kalo kinitro ekei konta einai ta hamam sto aggistro-sta synora me promaxwna

ioannisk είπε...

chris
welcome back :)
Δεν ξέρω ποια προϊόντα είναι τα καλύτερα όσον αφορά τις επιδοτήσεις.

ερινύες
Και στην Σύφνο έχει φάρμα με στρουθοκάμηλους και σε διάφορα άλλα μέρη. Είχα δοκιμάσει πριν από λίγο καιρό αλλά δεν με εντυπωσίασε το κρέας τους

ερινύες είπε...

oute emena me eixe entupwsiasei..bebaia to eixe mageirepsei mia sumfoititria mou, pou de fhmizotan gia ti mageiriki tis de3iotexnia....

episis molis mou ir8e enas "asxetos" suneirmos (exw pollous tetoious).. to onoma tou xwriou smi3i (apo to smigw--upo8etw)....mporeis mipws na 8umi8eis ti 8esi tou xwriou se sxesi me tis stanes?

ioannisk είπε...

ερινύες
Η μία (αυτή που είναι στην φωτογραφία) ήταν ακριβώς έξω από το χωριό. Οι υπόλοιπες στον δρόμο προς Βασιλίτσα, υποθέτω πως θα υπάρχουν και άλλες.

Eleni63 είπε...

Στη Βασιλίτσα πήγα στις τελευταίες εκλογές. Ολοι οι τσοπάνηδες κάνουν σνου μπορντ. Είναι πολύ δυναμικές οι εξελίξεις. Το χιονοδρομικό έφαγε τα πρόβατα και τα Γρεβενά γέμισαν σαλέ και τεράστια αυτοκίνητα. ...Ελπίζω να πέρασες καλά.

ioannisk είπε...

eleni63
Καλώς ήρθες.

Πέρασα μια χαρά ευχαριστώ. Όσον αφορά τους "τσοπάνηδες" με τα snowboards αυτή ήταν η σκέψη μου: Οι τυχεροί, από το πουθενά μπορούν να κάνουν σκί σχεδόν κάθε μέρα.

Κοινότητα Εκάλης είπε...

εφαγα μια φλασια, στο bbc exv dei documonter gia tous ellines nomades, 8elei ligo psaksimo alla iparxei k einai poli kalo

ioannisk είπε...

chris
Αν το βρεις μπορείς να μου δώσει το Link; Θα έχει πολύ ενδιαφέρον.

Κοινότητα Εκάλης είπε...

δυσκολο, θα κανω μια ερευνα αλλα μιλαμε για καπου στο 1999-2000 το ειδα